Greep uit de artikelen

dinsdag 7 juni 2016

De Pakistaans-Indiase klassieker 'Jago Hua Savera' op het Filmfestival van Cannes

Op 15 mei 2016 werd de verloren gewaande Pakistaanse film Jago Hua Savera (Het dageraad zal aanbreken) uit 1958 in de sectie Cannes Classics getoond. De film, de eerste Pakistaanse Ocarinzending, werd samen met andere klassiekers, zoals Indochine van Regis Wargnier en Andrei Tarkovski’s Solaris in Cannes getoond.






Een unieke samenwerking tussen Pakistan en India
Eén van de aspecten die de film uniek maakt, is dat hij tot stand is gekomen door een samenwerking tussen professionele filmmakers uit Pakistan, India en Bangladesh (toen nog Oost-Pakistan) en dat er Urdu en Bengaals in wordt gesproken. Nog geen tien jaar eerder waren India en Pakistan na een bloedige strijd van elkaar gescheiden.

Het eerste Pakistaanse melodrama
Dichter en marxist Faiz Ahmad Faiz
Daarnaast is de film, door critici beschouwd als een meesterwerk, het eerste Pakistaanse melodrama en de eerste en enige Pakistaanse neorealistische film. De film werd geregisseerd door de Pakistaanse filmregisseur Aaejay Kardar en is gebaseerd op het boek Padma Nadir Manjhi (De bootsman van Padma) van de beroemde Bengaalse schrijver Manik Bandopadhyay. De film werd geschoten in het vissersdorp Shaitnol aan de Meghna rivier in in Dhaka, Bangladesh (vroeger Oost-Pakistan) en gaat over de ontberingen van een vissersgemeenschap die worstelt met extreme armoede en overgeleverd is aan woekeraars. Het leven van één visser in het bijzonder wordt uitgelicht. Deze heeft de droom ooit zelf een vissersboot te bezitten.

De beroemde dichter Faiz Ahmad Faiz schreef het script, de muziekteksten en dialogen voor de film. Behalve de beroemde Bengaalse actrice Tripti Mitra en acteur Khan Ataur Rahman bestond de cast van de film grotendeels uit acteurs zonder eerdere acteerervaring. De muziek (waaronder het beroemde nummer Ab choro gham ki baat) werd gemaakt door de beroemde componist Timir Baran, die als de vader van het Indiase symfonie-orkest wordt beschouwd. De producent, Nauman Taseer, had de Britse cameraman Walter Lasally aangetrokken, die later een Oscar zou winnen voor de film Zorba the Greek.


Een controversiële film
Maanden voor de vertoning van de film was Pakistan door een militaire coup onder het bewind van Generaal Ayub Khan komen te staan. Drie dagen voordat de film zou worden vertoond, kregen de makers het verzoek om de filmvertoning niet door te laten gaan. De makers van de film werden, mede door de reputatie van dichter Faiz Ahmad Faiz als revolutionair, voor communist uitgemaakt en in de gevangenis gegooid.

Vissers bij de Meghna rivier
Als gevolg hiervan werd er voor gekozen om de première van de film in Londen te laten plaatsvinden. Het militaire Pakistaanse bewind gaf het bevel om de film te boycotten. Desondanks negeerden de hoogste Pakistaanse gezant en zijn vrouw het bevel en bezochten de film.

De film was de eerste Pakistaanse Oscarinzending (1960) in de categorie Beste Buitenlandse Film, maar werd nooit genomineerd. In 1959 won de film een gouden medaille bij het Internationale Filmfestival van Moskou voor zijn realistische weergave van het dagelijkse leven van vissers in Oost-Pakistan.




Uit de vergetelheid gehaald
Ondanks de publiciteit rondom de film, werd deze uiteindelijk vergeten en verloren gewaand. Pas jaren later, in 2007, toen de Franse broers Philippe and Alain Jalladeau, stichters van het Three Continents Film Festival in Nantes, een retrospectief over de Pakistaanse film wilden maken, daagde het besef dat dit niet door kon gaan zonder de filmklassieker Jago Hua Savera. De zoon van de toen inmiddels overleden producent van de film, Taseer Nauman, ging op zoek naar de filmrollen en schraapte de film in Londen, Frankrijk en Karachi stukje bij beetje bij elkaar, waarna hij werd gerestaureerd.

In 2008 werd ter ere van de vijftigste verjaardag een gerestaureerde versie van de film tijdens het New York Filmfestival vertoond en op 15 mei 2016 in het Buñuel Theatre tijdens het Filmfestival in Cannes. Hierbij waren de zoon van Taseer Nauman en de dochter van Faiz Ahmad Faiz aanwezig. Het is de bedoeling dat de film ook in India, Pakistan en Bangladesh zal worden vertoond. Door de oplopende spanningen tussen India en Pakistan werd de film echter geschrapt op het Mumbai Film Festival 2016.



Lees ook:


________________________________________________________________________
Bronnen:

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Heb je vragen of ander commentaar, plaats ze hier.