Greep uit de artikelen

woensdag 14 september 2016

Roald Dahl: Feitjes en weetjes


Roald Dahl was één van de veelzijdigste Engelse schrijvers van de 20e eeuw. Hij is vooral bekend geworden als schrijver van kinderboeken, zoals Sjakie en de Chocoladefabriek, De Grote Vriendelijke Reus, Heksen en Matilda. Hij schreef echter ook enkele filmscenario's en verhalen voor een volwassen publiek. Hier enkele weetjes en feitjes over deze beroemde auteur.


  • Roald Dahl is geboren (13 september 1916) en getogen in Wales (Cardiff), maar zijn ouders waren allebei Noors. Ze gingen elke zomer op vakantie naar Noorwegen om familie te bezoeken. 
  • Hij is vernoemd naar de beroemde Noorse ontdekkingsreiziger Roald Amundsen.
  • In 1920 stierf zijn 7-jarige zus Astri aan een blindedarmontsteking. Niet veel later volgde zijn vader die aan een longontsteking stierf.
  • Dahl deed het niet zo goed op school. Een leraar merkte eens in zijn rapport op dat hij nog nooit eerder iemand was tegengekomen die consequent het tegenovergestelde opschreef van wat hij bedoelde.
  • Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Roald Dahl een gevechtspiloot bij de Engelse luchtmacht, RAF (Royal Air Force). Hij stortte neer in de woestijn in Libië. Hij liep een schedelfractuur en een gebroken neus op en werd tijdelijk blind. Hij schreef over deze gebeurtenis in het verhaal Shot Down Over Libya dat anoniem in The Saturday Evening Post werd gepubliceerd. In het autobiografische boek Solo (Going Solo) schrijft hij ook over deze crash.
  • Tijdens de Tweede Wereldoorlog verrichtte Dahl ook enige tijd spionagewerk. In opdracht van MI6 (de Engelse geheime dienst) moest hij de Verenigde Staten bespioneren. Het was zijn opdracht om in de functie van attaché van de Engelse ambassade in Washington in de hoogste kringen te verkeren en er zo achter te komen of de VS zich met de oorlog wilden bemoeien en er zo nodig voor te zorgen dat de Amerikanen positief zouden staan tegenover een Amerikaanse interventie.
  • Zo is hij bevriend geraakt met Ian Flemming, spion en schrijver van de beroemde James Bond verhalen. Na de oorlog bleven ze goede vrienden en lazen en beoordeelden ze elkaars boeken.
  • Tijdens zijn spionageperiode leerde Roald Dahl de beroemde Amerikaanse schrijver Ernest Hemingway kennen. Deze had naar eigen zeggen een grote invloed op hem. Hemingway zou Dahl de volgende tip hebben gegeven voor het schrijven van een lang verhaal: "Als het schrijven goed gaat, stop dan met schrijven". Een tip die hij altijd ter harte heeft genomen.
  • Roald Dahl heeft tijdens zijn leven regelmatig antisemitische uitspraken gedaan. Zo heeft hij onder andere gezegd dat zelfs een schoft als Hitler een reden had om het op de Joden gemunt te hebben. Dit is de reden geweest waarom de Koninklijke Britse Munt een speciale munt ter ere van zijn honderdste geboortedag had afgewezen. In 2020 hebben zijn nabestaanden hun excuses aangeboden voor deze uitspraken.
  • Dahl heeft twee filmscenario's geschreven, Chitty Chitty Bang Bang en de vijfde James Bondfilm You only live twice. Beide zijn gebaseerd op boeken van Ian Fleming. 

De woonwagen in Roald Dahls tuin

  • Dahl had een woonwagen in zijn tuin staan. Eerst was deze wagen voor zijn kinderen bedoeld, later gebruikte hij hem als schrijfruimte.
  • De oma in Heksen (The Witches) is gebaseerd op zijn moeder die hem in zijn kindertijd veel Noorse sprookjes, mythes en legendes vertelde.
  • Dahl haalde zijn inspiratie voor het boek Sjakie en de Chocoladefabriek (Charlie and the Chocolate Factory) uit zijn jeugdervaringen. In zijn jeugd waren Cadbury en Rowntree's de grootste chocoladefabrikanten. Cadbury stuurde regelmatig proefpakketjes naar zijn school in ruil voor de mening van de leerlingen. De twee fabrikanten waren in een grote concurrentiestrijd verwikkeld en bespioneerden elkaar. Hun recepten waren daarom topgeheim.
  • Door deze jeugdervaringen ontwikkelde Roald Dahl een grote voorliefde voor chocola.
  • In een interview met BBC radio in september 2017 onthulde Roald Dahls weduwe, Liccy Dahl, dat de hoofdpersoon van Charlie en de Chocoladefabriek oorspronkelijk een donker jongetje was. Dahls literair agent zou het hem echter hebben afgeraden met als reden dat een donkere held de lezers niet zou aanspreken.
  • Roald Dahl schreef mee aan het scenario van de film Willy Wonka en de Chocoladefabriek uit 1971, met Gene Wilder in de hoofdrol. Hij was echter helemaal niet blij met het eindresultaat. Hij vond dat Willy Wonka een veel te grote rol in de film had en dat de rol van Sjakie te klein was.
  • Alhoewel Dahl beroemd werd om zijn kinderverhalen, schreef hij eerst verhalen voor volwassenen in onder andere Harper’s, The New Yorker en de Playboy. Deze verhalen zijn gebundeld in het boek Het laatste bedrijf (Switch Bitch).
  • Roald Dahls eerste kinderboek is niet De Reuzenperzik (James and the Giant Peach) uit 1961, maar het verhaal The Gremlins uit 1943. Het is gebaseerd op verhalen die de ronde deden tijdens zijn tijd bij de luchtmacht. De mechanische problemen van de vliegtuigen werden ook wel voor de grap aan kleine monsters in de lucht, de Gremlins, geweten. Het boek werd bijna een Disney film. Walt Disney had interesse in het verhaal en nam persoonlijk contact op met Roald Dahl. Ze hebben zelfs samen aan het script en de animatie gewerkt. Uiteindelijk is het project op niks uitgelopen. De gelijknamige film van Stephen Spielberg zou hier losjes op gebaseerd zijn.

Roald Dahl met zijn vrouw Patricia Neal

  • Dahls vrouw was de inspiratiebron voor de bijzondere en fantasievolle woorden uit De Grote Vriendelijk Reus ofwel GVR (The BFG), zoals flitspopper (whizzpoppers), fropskottel (frobscottle) en snoskommer (snozzcumber). Dit vertelde Roald Dahl aan de jonge dokter Tom Solomon die hem bijstond tijdens zijn ziekbed in 1990. In 1965 kreeg zijn vrouw, de Amerikaanse actrice Patricia Neil, tijdens haar zwangerschap van hun vijfde kind een beroerte. Hierdoor kon ze een tijd lang niet goed uit haar woorden komen en gebruikte ze de vreemdste woorden en gekste zinnen.
  • Toen Roald Dahl De Grote Vriendelijke Reus ofwel De GVR (The BFG) in 1982 schreef, ging het verhaal oorspronkelijk over een jongen, Jody genaamd. Hij veranderde dit in het meisje Sofie, vernoemd naar zijn eerste kleindochter.
  • Het boek De Griezels (The Twits) was Dahls manier om zijn afschuw van baarden te uiten. Hij had een grote hekel aan baarden en noemde ze rookgordijnen om je achter te verschuilen.
  • Een aantal van zijn boeken, waaronder De Reuzenperzik (James and the Giant Peach) en Heksen (The Witches) waren regelmatig onderwerp van censuur. De Reuzenperzik zou o.a. te macaber en angstaanjagend zijn en slecht gedrag aanmoedigen en Heksen zou seksistisch zijn.
  • In 1961 werd Dahls zoon Theo door een taxi aangereden en ontwikkelde hierdoor een waterhoofd. De methode om het water uit de schedel te laten afvloeien was in die tijd niet optimaal en blokkeerde vaak, waardoor er kans op blindheid en hersenbeschadiging bestond. Dahl besloot om contact op te nemen met waterbouwkundig ingenieur Stanley Wade met wie hij zijn liefde voor modelvlietuigen deelde. Deze ontwikkelde samen met neurochirurg Kenneth Till een apparaat dat veel beter werkte. Het apparaat, het Wade-Dahl-Till ventiel, heeft duizenden kinderen geholpen.
  • Het boek De Fantastische Meneer Vos (Fantastic Mr Fox) is geïnspireerd door een boom die bij het huis van Roald Dahl stond. De boom werd "de Heksenboom" genoemd en Dahl vertelde zijn kinderen vaak verhalen over de vossenfamilie die erin zou verblijven.
  • Tijdens het schrijven van De GVR ontmoette Dahl voor het eerst de illustrator Quentin Blake. Dit was het begin van een lange samenwerking.
  • Het laatste kinderboek dat Roald Dahl heeft geschreven is De Minpins. Dit werd kort na zijn dood in 1990 gepubliceerd.
  • Dahl was van plan een vervolg op Sjakie en de Chocoladefabriek en Sjakie en de Glazen Lift (Charlie and the Great Glass Elevator) te schrijven. Dat zou Sjakie in het Witte Huis (Charlie in the White House) gaan heten. Hij stierf echter voordat hij het boek af kon maken.
  • Roald Dahl stierf op 23 november 1990 op 74-jarige leeftijd aan een bloedziekte. Hij werd met zijn meest dierbare bezittingen begraven, waaronder een fles Bordeaux, HB potloden, chocolade, een zaagmachine en snookerkeus. Op het kerkhof in Great Missenden leiden de voetstappen van de Grote Vriendelijke Reus naar zijn graf.



  • In het kader van het 30-jarige bestaan van het boek Matilda heeft Illustrator Quentin Blake illustraties gemaakt van Matilda op 30-jarige leeftijd. Er zullen binnenkort speciale edities van het boek op de markt worden gebracht.

__________________________________________________________________________________
Bronnen:



  • Foto Roald Dahl inleiding: Carl Van Vechten [Public domain], via Wikimedia Commons
  • Foto woonwagen: George Mahoney [CC BY-SA 2.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.0)], via Wikimedia Commons
  • Foto Roald Dahl met zijn vrouw Patricia Neal: Carl Van Vechten [Public domain], via Wikimedia Commons
  • Foto graf Roald Dahl: By MilborneOne (Own work) [CC BY-SA 3.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0) or GFDL (http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html)], via Wikimedia Commons



Gepost door op

4 opmerkingen:

  1. Anoniem25 oktober 2019 om 17:11

    oooooooh
    _______________________________________________________

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Anoniem14 november 2019 om 19:25

    oh oke

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Anoniem25 april 2022 om 14:34

    bijzonder

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Anoniem11 januari 2023 om 14:26

    niet gelezen GEEF MEER WEETJES VOOR EEN BOEKBESPREKING MOET IK MAANDAG 16 JANUWARIE AF HEBBEN VOEG NIEWEN TOE ALSJEblIFt ahahah

    BeantwoordenVerwijderen

Heb je vragen of ander commentaar, plaats ze hier.

Abonneren op: Reacties posten (Atom)