De eerste en oudste foto's met 'geesten' en 'spoken' (spirit photography)

Zelfportret van Mumler met de
 'geest' van zijn nichtje

In de begintijd van de fotografie werd er druk geëxperimenteerd met verschillende technieken. William H. Mumler was de eerste persoon die spookfoto's of geestenfoto's maakte. Mumler, graveur bij een juwelier, was in zijn vrije tijd veel met fotografie bezig. Begin jaren zestig  van de negentiende eeuw ontdekte hij bij toeval de spirit photography toen hij een zelfportret wilde maken en in alle haast in zijn stoel ging zitten. Na het ontwikkelen zag hij dat er een doorzichtig meisje naast hem op de foto stond, dat hij later herkende als zijn overleden nichtje. 



Hij liet de foto overal zien en werd zo beroemd in spiritistische kringen. Hij werd bekend als de man die voor het eerst een geest van een overleden persoon op beeld had vastgelegd. Hij besloot hierna meer foto's te gaan maken en deze werden zo'n succes dat hij een professionele geestenfotograaf werd. Hij plaatste een geprepareerde glasplaat met de afbeelding van een (overleden) persoon voor een ongebruikte glasplaat en maakte zo een foto van de klant, waardoor het leek alsof er een geest op de foto aanwezig was. Deze techniek wordt dubbele of meervoudige belichting (double exposure) genoemd.

Met zijn foto's werd hij vooral populair bij gezinnen die geliefden verloren hadden in de Amerikaanse burgeroorlog. Collega-fotografen waren erg kritisch over zijn praktijken en verdachten hem van oplichting. Er werden vele onderzoekers (waaronder een redacteur van een bekende New Yorkse krant) op hem afgestuurd, maar deze konden hem niet ontmaskeren. Twee van Amerika's meest vooraanstaande fotografen James Wallace Black, bekend om zijn luchtfoto's, en Jeremiah Gurney, o.a. bekend om zijn foto van de overleden Abraham Lincoln, trapten zelfs in zijn truc en geloofden hem. Door dit alles werd het tegengestelde effect bereikt, het ging Mumler juist voor de wind en hij breidde zijn zaken uit door mensen tegen betaling geestenfoto's per post op te sturen. De zaken veranderden toen iemand zijn vrouw op één van de foto's ontdekte. Dit zou geen probleem zijn geweest, ware het dat ze nog in leven was. Daarna werden er meerdere mannen herkend die nog springlevend waren. Deze mensen bleken allemaal voor hem geposeerd te hebben.

Steeds meer mensen trokken zijn werk in twijfel, waardoor hij besloot in 1868 naar New York te verhuizen. Hij werd uiteindelijk gearresteerd op beschuldiging van diefstal en oplichting. De rechtszaak tegen hem kreeg internationale bekendheid. Bekendheden zoals showman P.T. Barnum getuigden tegen hem. Dit mocht echter niet baten, hij werd uiteindelijk vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. Hierna keerde hij terug naar Boston en zette de spokenfotografie op een laag pitje. Hij had hierna nog één heel bekende klant, Mary Todd Lincoln, de vrouw van de vermoorde president Abraham Lincoln. Op deze beroemde foto staat de geest van Abraham Lincoln achter zijn vrouw en kijkt hij met zijn handen op haar schouders liefdevol op haar neer. Mumler stierf in 1884 in armoede.

Foto van John J. Glover (tussen 1862-1875)

Foto van het medium Fanny Conant (ca. 1868)

Foto van Moses A. Dow, redacteur van Waverley Magazine met de geest van zijn assistente Mabel Warren (1871)

Een foto van Mrs French met een spook (1868)

Foto van het Medium Master Herrod in trance (1868). Er zouden drie geesten aan hem verschijnen die Europa, Afrika en Azië vertegenwoordigden.

Een onbekende man met twee geesten (1870)

Foto van Emma Hardinge Britten, medium en voorvechtster van de Engelse spiritistische beweging.

De geest van Abraham Lincoln met zijn vrouw Mary Lincoln (ca. 1869)

Dit is een foto van P.T. Barnum met de geest van Abraham Lincoln. Deze liet hij in 1869 maken om tijdens de rechtszaak tegen Mumler aan te tonen dat het om oplichting ging.

Kijk hier naar de bijbehorende video:

Lees ook:

Wie maakte de eerste luchtfoto ooit?

Wie maakte de eerste selfie of het eerste fotografische zelfportret ooit? 
De eerste persoon die foto's letterlijk vanuit het vogelperspectief maakte: Julius Neubronner

_________________________________________________________________________________

Bronnen:

Encyclopedia.com. (2001). Mumler, William H. (d. 1884). Geraadpleegd van https://www.encyclopedia.com/science/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/mumler-william-h-d-1884

Piepenbring, D. (2017, 27 oktober). The Photographer Who Claimed to Capture Abraham Lincoln’s Ghost. Geraadpleegd van https://www.newyorker.com/culture/photo-booth/photographer-who-claimed-to-capture-abraham-lincoln-ghost

Wikipedia. (z.d.). William H. Mumler. Geraadpleegd op 20 april 2018, van https://en.wikipedia.org/wiki/William_H._Mumler