Greep uit de artikelen

woensdag 11 januari 2017

'Tulips Shall Grow' (De Tulpen Zullen Groeien), een animatie uit 1942 door George Pal over en voor het bezette Nederland

Voordat hij in Amerika belandde, werkte de beroemde animator George Pal een aantal jaren in Nederland. Hij is de man die de poppenanimatie in Nederland heeft geïntroduceerd. Toen Nazi-Duitsland Nederland binnenviel, voelde hij mee met het Nederlandse volk en wilde ze een hart onder de riem steken. Dit deed hij door middel van de poppenanimatie “Tulips Shall Grow”, een verborgen boodschap van hoop voor het bezette Nederland. 

Over de animatie "Tulips Shall Grow"

De animatie begint vredig met het verliefde stel Jan en Janette in een idyllisch Nederlands landschap. Terwijl ze dansen, verschijnt er plotseling een leger van schroeven (screwballs), een verhulde manier om de nazi’s uit te beelden. Het Engelse woord "screwball" betekent ook wel idioot/iemand bij wie een schroefje loszit. Hierna volgen er luchtaanvallen (dit zou een verwijzing kunnen zijn naar het bombardement op Rotterdam). Het hele landschap, inclusief de molens en tulpen, wordt vernietigd. Tijdens hun vlucht raken Jan en Janette gescheiden van elkaar. Jan belandt in een kerk waar hij om redding bidt. Zijn gebed wordt verhoord en de redding komt uiteindelijk in de vorm van regen, waardoor het leger van schroeven verroest en uitgeschakeld wordt. In de film is te zien dat één van de schroeven een nazigroet brengt voordat hij neervalt. Jan en Janette worden herenigd en dansen vrolijk door het land, terwijl de tulpen en gebouwen weer opleven. Vervolgens zijn de vier openingsnoten van de vijfde symfonie van Beethoven te horen (in morsecode de letter V) terwijl de wolken de letter V van Victory (overwinning) vormen. Aan het eind verschijnt de tekst “Tulips shall always grow” (Er zullen altijd tulpen groeien).

Aangezien Duitsland Paramounts op drie na grootste buitenlandse afzetmarkt was, verwezen de films nooit direct naar Hitler en nazi-Duitsland. De filmstudio wilde zich zoveel mogelijk distantiëren van de politiek. Dit is de reden waarom in deze animatie de bezetting en uiteindelijke overwinning van Nederland op een verhulde manier wordt uitgebeeld.

In 1943 werd de animatie genomineerd voor een Oscar voor de beste korte animatiefilm. Hij is in 1997 uitverkozen en opgenomen in de filmarchieven van de Library of Congress, de nationale bibliotheek van de Verenigde Staten, wegens zijn culturele, historische en esthetische belang.

George Pal

George Pal (1908-1980) werd geboren in Oostenrijk-Hongarije en studeerde in Boedapest af als architect. Aangezien er voor architecten weinig werk was, richtte hij zich op het tekenen van filmposters bij een filmstudio in Boedapest. In 1931 werkte hij in Berlijn waar hij hoofd was van de cartoonafdeling van een filmstudio. Uiteindelijk zette hij in Berlijn zijn eigen studio op. Hij richtte zich echter niet meer op het maken van tekenfilms, maar op het laten bewegen van objecten door middel van stop-motion fotografie. Deze techniek stond in die tijd nog in de kinderschoenen. Hij maakte stop-motion animaties met zelfgemaakte houten poppen. Hij deed dit op een unieke wijze door voor elke beweging en gezichtsuitdrukking een nieuw onderdeel of een nieuwe pop te maken. Voor één animatie werden er duizenden poppen gebruikt. Alhoewel dit duur en tijdrovend werk was, had het tot gevolg dat de Puppetoons er vloeiend uitzagen. 

 Toen de Nazi’s aan de macht kwamen, vertrokken Pal en zijn vrouw naar Parijs waar hij een aanbieding van Sies Numann, reclamedirecteur van Philips, kreeg om in Eindhoven te komen werken. Hij nam het aanbod aan en bezat uiteindelijk zijn eigen studio waar hij reclame maakte voor Nederlandse, Engelse en Amerikaanse bedrijven. De film Het Etherschip is een van de vele animatiefilms die hij in Nederland heeft gemaakt. Een deel van het decor van "Het Etherschip" is gemaakt van glas uit de gloeilampenfabriek van Philips. In 1939 moest hij opnieuw voor de nazi’s vluchten en week hij uit naar de Verenigde Staten. Hierdoor ontstond er in Nederland een gat op het gebied van de animatiefilms. Joop Geesink (Loeki de Leeuw) en Marten Toonder (Olivier B. Bommel en Tom Poes) zouden dit gat uiteindelijk vullen.

In Amerika kon George Pal aan het werk bij Paramount in Hollywood waar hij zijn eigen “Puppetoons’’serie zou krijgen. Van 1941 tot 1947 maakte hij meer dan 40 Puppetoon afleveringen. In 1943 werd hij genomineerd voor de beste korte animatiefilm voor de animatie “Tulips Shall Grow” en in 1944 kreeg hij een ere-Oscar voor de ontwikkeling van vernieuwende methoden en technieken bij het maken van de Puppetoons-serie.

Vanaf 1949 werkte Pal ook mee aan speelfilms, waarvan “Destination Moon” uit 1949 de eerste was. Wegens het grote succes werd hij ook gevraagd om de special effects te doen voor de film ”When Worlds Collide” van Cecil B. DeMille. Deze film won een Oscar voor de Beste Visuele Effecten. Andere grote films waar hij nog aan meewerkte waren onder andere "War of the Worlds" en "The Time Machine". Uiteindelijk raakten fantasy- en sciencefictionfilms uit de mode en was er geen vraag meer naar Pal’s werk.

 Kijk ook naar:
Tekenfilms en animaties over Nederland of met een Nederlands tintje
_________________________________________________________________________________________________________
Bronnen:
Gepost door op

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Heb je vragen of ander commentaar, plaats ze hier.

Abonneren op: Reacties posten (Atom)