Greep uit de artikelen

maandag 28 september 2015

De maansverduistering of bloedmaan in legendes, mythes en religies

                    
Maansverduisteringen worden meestal bloedmanen genoemd, omdat ze een rode gloed vertonen. In vroegere tijden werden zons- en maansverduisteringen gezien als een verstoring van de orde van de natuur. Meestal dacht men dat ze het werk waren van donkere krachten. Uit angst werden er vele verhalen bedacht over deze natuurverschijnselen. Vandaag de dag hebben maansverduisteringen in veel culturen en religies nog steeds een speciale betekenis.





Het oude Mesopotamië
In het oude Mesopotamië was een maansverduistering een gevolg van een aanval door demonen. De Mesopotamiërs zagen de koning als vertegenwoordiger van hun land en beschouwden een maansverduistering daarom als een aanval op hun koning. Men kon de maancyclus vrij goed voorspellen en als er een maansverduistering voorspeld werd, werd er een vervanger op de troon geïnstalleerd. De vervanger was iemand uit het gewone volk die gedurende de maansverduistering als een koning behandeld werd. De echte koning vermomde zich gedurende deze tijd als een normale burger. Na de verduistering verdween de vervanger spoorloos, men neemt aan dat hij daarna vergiftigd werd.


Het oude Egypte
In het oude Egypte zag men een maansverduistering als een slecht voorteken en werd deze gevreesd. In teksten uit de latere periode wordt beschreven hoe de hemel de maan verzwelgt. 


De oude Grieken en Romeinen
De oude Grieken dachten dat de maansverduistering door boze goden werd veroorzaakt en dat het een voorteken van ongelukken en rampen was.

In het oude Rome was het de gewoonte om te schreeuwen en te gillen tijdens een maansverduistering om de demonen weg te jagen die hun schaduw op de maan wierpen.


Het oude China
In China dacht men dat de maan door een draak werd opgegeten. Om deze weg te jagen, rinkelden de mensen met bellen en sloegen ze op potten en spiegels. In de negentiende eeuw vuurde de Chinese marine tijdens een maansverduistering kanonnen af om de draak af te schrikken. 

Het Chinese woord voor verduistering is shih, wat eten betekent. Vierduizend jaar geleden zou een keizer, Zhong Kang,  twee astronomen hebben laten onthoofden toen bleek dat ze de maansverduistering niet goed hadden voorspeld.


Vietman en Korea
In Vietnam zou volgens de legende een grote kikker een hap uit de maan hebben genomen, waardoor er een maansverduistering plaatsvond.

Volgens de Koreaanse mythologie probeerden vuurhonden de maan en de zon op te eten. Telkens als ze een hap namen, vond er een verduistering plaats.


De Inca's
De oude Inca's zagen een verduistering als een slecht voorteken. Volgens één van de legendes viel een luipaard de maan aan en at hem op. Dit verklaarde de vaak bloedrode kleur van de maan. Om te voorkomen dat de luipaard op de aarde zou vallen en de mensen zou opeten, maakten de Inca's bij een maansverduistering heel veel lawaai en zwaaiden ze met hun speren. Ze sloegen hun honden om ze te laten huilen en blaffen.



De Vikingen
Sköll en Hati gaan achter de zon en de maan aan
De Vikingen dachten dat twee wolven, Sköll en Hati, achter respectievelijk de zon (Sol) en de maan (Mani) aan jaagden. Zodra er een verduistering plaatsvond, betekende dit dat ze de hemellichamen te pakken hadden gekregen. De mensen moesten dan heel veel lawaai maken om de wolven af te schrikken en de maan te redden.


De middeleeuwen
In de middeleeuwen geloofde men dat er tijdens een maansverduistering geen liefde bedreven mocht worden, anders zouden daar maankinderen uit voortkomen waarin demonen schuilden.


Tibet
Volgens Tibetaanse monniken worden onze daden, ongeachte of ze goed of slecht zijn, 10.000 keer vermenigvuldigd tijdens een maansverduistering.


De Hupa-stam uit Noord-Amerika
Volgens een mythe van een Noord-Amerikaanse indianenstam, de Hupa, had de maan 20 vrouwen en heel veel huisdieren, waaronder leeuwen en slangen. Als de maan ze niet genoeg te eten gaf, vielen ze hem tot bloedens toe aan. De maansverduistering was voorbij als de vrouwen de maan beschermden door zijn bloed te verzamelen en hem zo weer beter te maken.


Het Batammaliba-volk in West-Afrika
Het Batammaliba-volk in West-Afrika kent een legende waarin de maan en de zon vechten tijdens een verduistering. De mensen op aarde zijn de enigen die de ruzie tussen hen kunnen sussen.


Het hindoeïsme
Volgens de legende zijn de zons-en maansverduisteringen als volgt ontstaan: 
God Vishnu onthoofdt Rahu

Lang geleden maakten de goden en demonen ruzie over wie de macht over de onsterfelijken zou krijgen. Om het conflict op te lossen, daalde God Vishnu op aarde neer in de vorm van de verleidelijke Mohini. De golven van de oceaan produceerden een nectar die voor onsterfelijkheid zorgde. Met haar charmes overtuigde Mohini de goden en demonen ervan om de nectar eerst aan de goden en daarna aan de demonen uit te delen. 

Een demon, Rahu, vermomde zich, zodat hij tijdens het uitdelen van de nectar op de eerste rij bij de goden kon zitten. De zon en de maan hadden hem door en verraadden hem. Rahu had echter al een slokje nectar gedronken. Hij werd voor straf onthoofd, maar zijn bovenlichaam (Rahu) en zijn onderlichaam (Ketu) waren onsterfelijk geworden. Sindsdien valt hij de zon en de maan lastig uit wraak voor de vernedering die ze hem hebben aangedaan. De zons- en maansverduistering vinden dus plaats als hij zich tussen de zon/maan en de aarde plaatst.


Volgens oude hindoeïstische geschriften moet men zich tijdens een maansverduistering aan de volgende regels houden:
  • Er moet tijdens een maansverduistering gevast worden.
  • Men moet een bad nemen aan het begin en het einde van de maansverduistering om zich te beschermen tegen de ellende die uit een maansverduistering voortkomt.
  • Om te voorkomen dat ze misvormde kinderen ter wereld brengen, moeten zwangere vrouwen binnen blijven en mogen ze geen huishoudelijk werk verrichten.
  • Men mag tijdens de maansverduistering geen seks hebben. 
  • Tempels zijn gesloten, omdat een verduistering als onrein beschouwd wordt en er dan geen beelden of afbeeldingen van goden mogen worden aangeraakt. 

Het jodendom
Volgens sommige joden is een maansverduistering een slechte boodschap voor het joodse volk en Israel. Volgens de Talmoed (commentaren van belangrijke rabbijnen en schriftgeleerden op het joodse heilige schrift, de Tenach) komt het zwaard naar de wereld als het gezicht van de maan bloedrood is.

Het christendom
Een bloedmaan staat in het christendom voor de toorn van God die over de mensheid wordt uitgestort. Een bloedmaan wordt ook vaak geassocieerd met de kruisiging van Jezus.

In de volgende boeken van de Bijbel wordt een bloedmaan genoemd in verband met het Einde der Tijden:
  • In het boek Joel 2:31 staat: De zon zal veranderen in duisternis en de maan in bloed, voordat die grote en ontzagwekkende dag des Heren aanbreekt.
  • In het boek Handelingen 2:20 staat: De zon zal worden omgekeerd tot duisternis en de maan in bloed, voordat de grote en stralende dag van de Heer komt.
  • Openbaring 6:12: Ik zag, toen het zesde zegel verbroken werd, hoe er een zware aardbeving kwam. De zon werd zwart als een rouwkleed en de maan werd bloedrood. 

Sommige joden en christenen geloven dat er na een cyclus van vier bloedmanen iets verschrikkelijks zal gebeuren. Het is namelijk erg zeldzaam als er vier maansverduisteringen in twee jaar tijd achter elkaar voorkomen op een joodse feestdag. Dat zou sinds onze jaartelling maar zeven keer eerder gebeurd zijn. Elke keer als er in het verleden een tetrade (4 maansverduisteringen in twee jaar) plaatsvond, zouden zich dramatische gebeurtenissen hebben voorgedaan.

De islam
In de islam wordt er geen symbolische betekenis aan de maansverduistering of bloedmaan gehecht. Er is echter wel een speciaal gebed op de dag van een maansverduistering (Salat Al-Khusuf). Met dit speciale gebed vraagt men vergiffenis en wordt de almacht van god extra geprezen. Dit is één van de tradities van de profeet Mohammed (Sunnah) die nageleefd wordt naast de Koran.



_______________________________________________________________________________________________

Bronnen:


1 opmerking:

Heb je vragen of ander commentaar, plaats ze hier.